Chỉ số lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu EPS luôn được các nhà đầu tư kinh nghiệm và các quỹ đầu tư quan tâm. Đầu tư cổ phiếu là việc bạn nắm giữ cổ phần của doanh nghiệp hay nói cách khác bạn đang góp vốn vào doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả cao thì lợi nhuận mỗi cổ phiếu đem lại sẽ tăng, tức là 10 đồng vốn bạn bỏ ra cho doanh nghiệp hôm qua tạo ra 1 đồng lợn nhuận thì hôm nay tạo ra 2 đồng lợi nhuận. Hiệu quả đồng vốn đầu tư tăng làm Giá trị doanh nghiệp và giá cả cổ phiếu sẽ tăng. Các công ty thành công lớn trên thị trường chứng khoán đều có báo cáo lợi nhuận tốt trong một hoặc hai quý gần nhất trước cú đột phá về giá của chúng.
1. Định nghĩa về EPS
Con số lợi tức trên cổ phiếu (Earnings per share – EPS) được tính bằng cách đem tổng lợi nhuận sau thuế của công ty chia cho tổng số cổ phiếu phổ thông đã được phát hành.
EPS = ( Thu nhập ròng – Cổ tức Cổ phiếu ưu đãi )/Số lượng cổ phiểu bình quân đang lưu thông
Tỉ lệ biến động của EPS là yếu tố riêng rẽ quan trọng nhất trong việc chọn lựa cổ phiếu ngày nay. Tỉ lệ này có giá trị dương (tăng trưởng) càng cao thể hiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp càng cao. Thực tế, nếu nhìn vào danh sách những cổ phiếu từng vang dội trên thị trường, ngay lập tức bạn sẽ nhận ra mối quan hệ giữa sự tăng vọt của lợi nhuận và giá bán trên mỗi cổ phiếu.
Ngược lại, giá cổ phiếu giảm mạnh khi lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu EPS giảm.
Ví dụ 1: Nhìn vào hoạt động kinh doanh và diễn biến giá cổ phiếu GAS năm 2016 – 2017.
Bảng 1: chỉ số EPS quý của GAS năm 2016 – 2017
EPS của GAS | Năm 2016 (VND) | Năm 2017 (VND) | % Tăng trưởng EPS |
Quý 2 | 3.314 | 4.253 | 28.34% |
Quý 3 | 2.607 | 4.775 | 83.16% |
Nhìn vào đồ thị của GAS, EPS tăng 30 % và 80 % trong quý 2 và quý 3 năm 2017 so với cùng kì năm trước, trước giai đoạn tăng giá liên tiếp từ 69.000 VND lên 125.000 VND từ tháng 11/2017 đến tháng 2/2018.
.Ví dụ 2: CTCP Tập đoàn Đại Dương (OGC),
Đồ thì giá CP OGC giai đoạn 2016 – 2018
Nhìn vào 2 đồ thị trên ta thấy, EPS 4 quý của năm 2016 giảm mạnh, thậm chí đảo chiều từ quý 1 đến quý 4. Giá cổ phiếu cũng giảm liên tục từ 4.700 VND xuống còn 1.100 VND từ đầu năm 2016 đến đầu năm 2017.
2. Một số bẫy khi sử dụng EPS trong việc lựa chọn chứng khoán để đầu tư
2.1. Coi chừng những bản báo cáo lợi tức nhập nhằng
Đa số các nhà đầu tư đều bị ấn tượng trước những điều mà họ đọc được, và các công ty chẳng dại gì không phô bày những mặt tươi đẹp nhất của mình trước báo chí và truyền hình. Ngay cả nếu doanh thu của công ty tăng gấp đôi và đạt đến một mức cao kỷ lục trong lịch sử của nó, điều đó vẫn chẳng có ý nghĩa gì nhiều đối với lợi nhuận của công ty không tăng trưởng. Câu hỏi then chốt dành cho nhà đầu tư thành công luôn phải là; “hiệu quả hoạt động doanh nghiệp như thế nào?”
Để ý tới tổng lợi nhuận của toàn công ty thì chưa đủ, bạn không sở hữu toàn bộ công ty đó, bạn chỉ sở hữu cổ phần của nó. Công ty đó có thể vừa phát hành thêm cổ phiếu hoặc “pha loãng” cổ phiếu phổ thông bằng những cách khác. Vì vậy, mặc dù lãi ròng có thể tăng cao nhưng lợi tức trên một cổ phiếu lại giữ nguyên hoặc chỉ tăng nhẹ. Bạn phải có khả năng nhìn thấu những bản báo cáo thiên lệch. Đừng để những từ như “doanh thu” và “lãi ròng” đánh lạc hướng sự chú ý của bạn khỏi những thực tế quan trọng như EPS.
2.2. Loại bỏ những khoản lợi tức một lần bất thường của công ty
Nhà đầu tư thành công phải tránh được cạm bẫy do những khoản lợi tức không có tính chu kỳ giăng ra, chẳng hạn như bán bất động sản. Những khoản lợi tức như vậy đại diện cho những sự kiện chỉ xảy ra một lần. không tái diễn và không phải là lợi nhuận thật sự thu được từ hoạt động sản xuất và kinh doanh của công ty.
Ví dụ 3: Công ty Cổ phần ANI – SIC tiền thân là Công ty Cổ phần Đầu Tư – Phát Triển Sông Đà
SIC | Quý 3/2016 | Quý 4/2016 | % Tăng trưởng |
Doanh thu thuần | 14.700 tỷ | 8.753 tỷ | -40.45% |
Lợi nhuận gộp | 6.038 tỷ | 0.035 tỷ | -99.42% |
Lợi nhuận khác | 19.365 tỷ | 83.372 tỷ | 330.53% |
EPS | 967.5 | 2896 | 199.33% |
Quý 3 và quý 4 năm 2016 ghi nhận doanh thu lần lượt là 14.7 tỷ và 8.8 tỷ nhưng EPS lại tăng từ 976.5 đồng/CP lên đến 2.896 đồng/CP do lợi nhuận khác tăng đột biến, nguyên nhân theo SIC là đến từ việc Công ty chuyển nhượng dự án Nhà máy thủy điện ĐamB’ril và bán máy móc của Nhà máy thủy điện Đam K’rôngK’ mar. Do vậy, cổ phiếu SIC có giai đoạn tăng khá mạnh từ cuối tháng 11 đến hết năm 2016, tuy nhiên ngay sau đấy đầu năm 2017 giá lại giảm rất mạnh, thậm chí mất thanh khoản.
Đồ thì giá CP SIC giai đoạn 2017 – 2018
2.3. Đặt ra một mức sàn tối thiểu cho tỉ lệ tăng trưởng lợi tức
Dù bạn là một nhà đầu tư mới hay đã có kinh nghiệm, bạn không nên mua bất cứ cổ phiếu nào mà không có tăng trưởng cổ tức. Nhiều nhà đầu tư thành đạt sử dụng tỉ lệ 20% làm tỉ lệ “sàn” tối thiếu cho mức tăng trưởng lợi tức quý trước đợt tăng giá mạnh của cổ phiếu. Để được an toàn hơn, bạn chỉ chọn những cổ phiếu nào thể hiện tỉ lệ tăng trưởng lợi tức đáng kể trong 2 quý liền gần nhất.
Để mài bén hơn nữa tiến trình chọn lựa cổ phiếu, bạn hãy dự đoán lợi tức trong một hoặc hai quý tiếp theo và so sánh nó với các báo cáo cùng kỳ năm trước. Chú ý xem lợi tức trong các quý sắp tới có thể sẽ đảo ngược một kết quả lợi tức lớn hơn hoặc nhỏ bất thường trong cùng kỳ năm trước hay không.
2.4. Tốc độ tăng trưởng lợi tức giảm mạnh hai quý liền có thể là dấu hiệu rắc rối
Cũng quan trọng không kém việc nhận ra thời điểm tăng trưởng lợi tức hàng quý tăng tốc, bạn cần phải biết khi nào thì tăng trưởng lợi tức bắt đầu giảm tốc, và chậm lại đáng kể. Nếu một công ty đang tăng trưởng lợi tức với tỉ lệ 50% bỗng báo cáo tỉ lệ này chỉ còn 15% thì thông thường đây là dấu hiệu cảnh báo một sự rắc rối và có thể là điều mà bạn muốn tránh.
Khi điều này xảy ra, thường là cổ phiếu đã lên đến đỉnh tăng trưởng và sắp rơi xuống, hoặc hướng đi lên của nó sẽ suy biến để đi vào một giai đoạn giá cả ổn định kéo dài và không mang lại lợi ích gì cho bạn.
Ví dụ 4: CTCP Tập đoàn Hoa Sen –HSG
Bảng 3: chỉ số EPS quý của HSG giai đoạn 2016 – 2017
HSG | Quý 1/2016 | Quý 2/2016 | Quý 3/2016 | Quý 4/2016 | Quý 1/2017 | Quý 2/2017 | Quý 3/2017 |
EPS | 2,900.6 | 3,490.6 | 4,297.5 | 5,020.2 | 5,011.8 | 4,508.6 | 3,805 |
% Tăng trưởng | 20.34% | 23.12% | 16.82% | -0.17% | -10.04% | -15.61% |
Nhìn vào các số liệu ở Bảng 4 và đồ thị giá HSG ta thấy từ Quý 1 – Quý 4/2016 thì chỉ số EPS quý và chỉ số giá HSG tăng trưởng rất tốt. Nhưng đến quý 1 và quý 2/2017 khi EPS của HSG giảm mạnh, điều này làm cho cổ phiếu HSG rơi từ đỉnh giá 28.000đ/CP về 10.000đ/CP.
ZALO: 0946.998.885
Mail: doantu188@gmail.com
Để lại một phản hồi